Văn hoá là “chìa khoá” của chuyển đổi

Khi nhắc tới “chuyển đổi số”, công nghệ thường là yếu tố đầu tiên xuất hiện trong tâm trí chúng ta. Một số doanh nghiệp mà tôi từng biết, họ kỳ vọng nhiều vào công nghệ, rằng công nghệ số sẽ làm thay đổi mọi thứ từ vận hành cho đến vận mệnh của mình. Thế nhưng, thực tế công nghệ lại là yếu tố thứ yếu, là công cụ/dụng cụ/phương tiện đồng hành cùng các doanh nghiệp tới sự thành công.

“Chuyển đổi” là liên quan đến con người, bởi con người, do con người; từ chuyển đổi nhận thức đến tư duy, từ tâm lý đến hành vi, từ thái độ đến thói quen…đây là việc không dễ dàng. Tuy nhiên, mọi thứ đều có thể thay đổi, có một điều không thay đổi đó chính là sự thay đổi. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần hình thành và phát triển văn hoá của sự thay đổi/đổi mới để hỗ trợ, dung hoà, đồng bộ hoá tiến trình chuyển đổi.

“Số” là liên quan đến công nghệ số/công cụ số/hệ thống số, không chỉ là công nghệ này đổi sang công nghệ kia, hệ thống này thay bằng hệ thống khác mà còn là những tri thức số, kỹ năng số, dữ liệu số…cần thiết cho công việc nhằm nâng cao hiệu năng, tăng hiệu suất trong suốt cả tiến trình chuyển dịch/đổi thay.

Văn hoá là thuộc về con người, gắn bó với con người trên mọi không gian và thời gian trong dòng chảy của cuộc sống. Do vậy, văn hoá cũng vô tận như sự vô tận của không gian và thời gian; đó là sự vô tận của đời sống con người.

Công nghệ số và mô hình kinh doanh mới đang góp phần thúc đẩy quá trình tái cấu trúc đột phá của doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh yếu tố công nghệ, lãnh đạo doanh nghiệp cần nhìn nhận và đánh giá toàn diện yếu tố con người bên trong cơ cấu tổ chức, đặc biệt là văn hóa và sự tương tác giữa con người với công nghệ. Đây là những yếu tố mang lại nhiều ý nghĩa, khẳng định rằng văn hóa mới là chìa khóa nền tảng, quyết định thành công của “chuyển đổi số”.

Doanh nghiệp chủ động xây dựng văn hóa số sẽ trở nên linh hoạt và nhạy bén hơn với những biến động thị trường; hạn chế được những xung đột, mâu thuẫn, bất cập…dẫn đến đổ vỡ/tạm dừng/thất bại trong hợp tác/phối hợp của tiến trình chuyển đổi; khuyến khích người lao động liên tục nâng cao kỹ năng số, phát huy những điểm mạnh và khả năng tuỳ biến trước những thách thức số để duy trì tiến trình chuyển đổi; văn hoá số giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh thông qua khả năng thích ứng và khai thác hiệu quả công nghệ…

Để kinh tế số phát triển ổn định dựa trên sự tăng trưởng đột phá của công nghệ số thì công nghệ và những lợi ích kinh tế cần được phát triển hài hòa với văn hóa để những chủ thể liên quan được thụ hưởng trọn vẹn những thành tựu của công nghệ và văn hóa theo đúng nghĩa của nó.